Początki integracji państw Europy Zachodniej
Po zakończeniu działań wojennych Europa leżała w gruzach. Europa straciła co najmniej 36 mln ludzi z czego ponad 20 mln ZSRR, Polska 6 mln, Jugosławia 1,7 mln, Francja 0,4 mln, Anglia 0,4 mln oraz 6 mln. Niemców. W latach 1936 - 45 ponad 60 mln. Europejczyków (nie licząc żołnierzy i jeńców) straciło swoje domostwa1. Druga Wojna Światowa dokonała spustoszenia w gospodarce europejskiej, produkcja przemysłowa Europy spadła o ponad 30%, w porównaniu z rokiem 19382. Pozycja międzynarodowa Europy uległa degradacji. Rozpoczął się blokowy podział świata, Europa została zdominowana przez USA i ZSRR. Jak zważył Winston Churchill " Od Szczecina nad Bałtykiem do Triestu nad Adriatykiem opuściła się żelazna kurtyna w poprzek kontynentu”3. Około 1/3 kontynentu znalazło się pod kontrolą Sowietów co równało się narzuceniem tam komunistycznych ustrojów. Od momentu zdobycia broni atomowej przez Amerykanów i objęcia stanowiska prezydenta przez Harry Trumana rozpoczyna się Amerykańska "dyplomacja atomowa". Oba rywalizujące ze sobą bloki popierają dekolonizacje, co uderza w gospodarcze podstawy Anglii i Francji. Na upadek pozycji kontynentu nałożyło się wiele czynników, do głównych należą:
kryzys demograficzny i gospodarczy;
podział kontynentu na dwa rywalizujące ze sobą bloki;
uzależnienie Europy Zachodniej od Waszyngtonu;
dominacja ZSRR w Europie Wschodniej;
spadek udziału państw europejskich w gospodarce światowej.
Tak trudna sytuacja Europy spowodowała zmianę, nastawienia głównych polityków państw zachodnioeuropejskich co do integracji Europy. Jedyną radą dla odzyskania utraconej pozycji międzynarodowej była integracja. Eksponowano takie zalety integracji, jak:
polepszenie sytuacji gospodarczej;
zwiększenie poziomu życia ludności;
przeciwstawienie się ekspansji ZSRR;
możliwość włączenia Niemiec do współpracy europejskiej;
zmniejszenie dystansu dzielącego Europę a USA4.
Na przyśpieszenie procesów integracyjnych wpłynęła amerykańska pomoc gospodarcza, a w szczególności tzw. Plan Marshalla. Kongres USA uchwalił kredyty w wysokości 6,8 mld $ oraz wyraził zgodę na dodatkową pomoc. Plan Marshalla był realizowany w ramach Europejskiego Programu Odbudowy. Ogółem w ciągu 4 czterech lat państwa Europy zachodniej otrzymały 13,2 mld $. Plan Marshalla przyczynił się do ożywienia gospodarczego Europy, produkcja przemysłowa 16 państw uczestniczących w EPO przekroczyła o 35% poziom przedwojenny, produkcja rolna o 10%, produkt narodowy o 15%5. W Europie EPO wzmógł tendencje do współpracy politycznej i ekonomicznej. Zaczęto wspominać o zjednoczeniu Europy Zachodniej.
Europa rozpoczęła integracje polityczną. Krok milowy w procesie integracji miało powołanie Rady Europy 5 maja 1949 roku na konferencji Londyńskiej. Memorandum w sprawie powołania Rady Europy przygotował Duncan Sandys przewodniczący Ruchu Zjednoczenia Europy. Radę Europy tworzyło dziesięć państw: Francja, Wielka Brytania, Irlandia, Włochy, Belgia, Holandia, Luksemburg, Dania, Szwecja i Norwegia. Na siedzibę Rady Europy wybrano Strasburg. Rada była poprzedniczką dzisiejszej Unii Europejskiej6. Główna zasługą Rady Europy było zawarcie wielu porozumień i konwencji międzynarodowych w tym najważniejszej; Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności7. Rada Europejska w ocenie Roberta Schumana pełniła "role światła" oświecającego drogę zjednoczenia Europy8.
Zapoczątkowanie integracji gospodarczej wiąże się z powstaniem Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali. Za twórcę EWWiS uważa się Roberta Schumana, który na konferencji prasowej 9 maja 1950 zaproponował aby francuska i niemiecka produkcja węgla i stali znalazła się pod kontrolą ponadnarodowej Wysokiej Władzy. Sam Schuman przewidywał w swojej Deklaracji wprost, że powoływana do życia organizacja „byłaby pierwszą konkretną podstawą (...) do stworzenia federacji europejskiej, jaka jest potrzebna dla ochrony pokoju". Plan został przyjęty przez sześć krajów Europejskich takich jak: Francja, RFN, Włochy, Holandia, Belgia, Luksemburg. Później do EWWiS dołączyły następne państwa Europejskie czyli Dania, Irlandia, Wielka Brytania, Grecja, Hiszpania i Portugalia. Główne cele działalności EWWiS to:
zapewnić najniższe ceny na węgiel i stal;
zapewnić wszystkim nabywcom ze wspólnego rynku EWWiS jednakowe warunki dostępu do węgla i stali;
popierać rozwój wymian międzynarodowej, rozwój i modernizacje produkcji;
zapewnić lepsze warunki życia i pracy sile roboczej9.
Utworzenie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali miało ogromne znaczenie dla procesów integracyjnych Europy Zachodniej. Cytując z Antonim Marszałkiem możemy wymienić trzy podstawowe zalety utworzenia EWWIS:
przełamanie wiekowej nieufności pomiędzy Francją a Niemcami, a także między Niemcami a innymi narodami Europy Zachodniej;
stworzenie infrastruktury ekonomicznej dla zachowania pokoju w Europie;
stworzenie bazy i mechanizmu do poszerzenia i pogłębienia integracji na inne dziedziny gospodarki10.
komentarze
cieniutka
skomentowano: 2009-08-19 13:52:15 przez: ewa
Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.