Wstęp
Próby integracji gospodarczo walutowej starego kontynentu sięgają czasów starożytnych. Jednakże zawsze miały one charakter odgórny, czyli podboju militarnego europy i narzucenie jej jednego systemu gospodarczo-walutowego. Historia pokazała, że ten rodzaj integracji okazuje się krótkotrwały, widać to na przykładzie Imperium Rzymskiego poprzez Cesarstwo Napoleońskie, a skończywszy na upadku Trzeciej Rzeszy. Dopiero integracja oddolna państw Europy doprowadziła do ukształtowania się organizacji państw pod nazwą Wspólnoty Europejskiej, w której wykształcił się jednolity system gospodarczo-walutowy.
Wybór tematu pracy nie jest przypadkowy. Decydując się na napisanie pracy na temat euro, kierowano się poza osobistym zainteresowaniem, kilkoma ważnymi przesłankami. Oto najważniejsze z nich.
Po pierwsze, wybór tego tematu wynika z ogromnego znaczenia euro, na gospodarkę nie tylko naszego kraju, ale także całego globu. Ma to dla nas szczególne znaczenie, ponieważ Polska stała się pełnoprawnym członkiem Unii.
Po drugie brak jest znaczącej ilości literatury, poza nielicznymi przypadkami, dotyczącej powstania nowej waluty europy. Stąd niemniejsza praca ma na celu, przynajmniej w skromnym zakresie, wypełnić tą lukę.
Zadaniem autora było ukazanie wysiłków państw Europy Zachodniej, których ostatecznym celem była nie tylko integracja gospodarcza ale także walutowa. Praca poszukuje odpowiedzi na następujące pytania badawcze: Co skłoniło i jaka była geneza integracji państw Europy Zachodniej? Dlaczego powstała Europejska Wspólnota Gospodarcza? Co wniosły do idei integracji walutowej plany Wernera i Delorsa? Co wniosły do procesu integracji walutowej poszczególne traktaty i organizacje? Jakie były warunki uczestnictwa w obszarze euro? Jak wyglądał proces wprowadzania euro? Jakie były efekty powstania unii walutowej?
W pracy starano się opisać kolejne etapy integracji gospodarczo-walutowej. A więc początki tego procesu sięgające Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, która była pierwszym krokiem w kierunku Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Następnie ukazujemy pierwsze wysiłki państw Zachodnich, mających na celu zbudowanie systemu walutowego, który stałby się początkowym etapem integracji walutowej. Niestety Europejski System Walutowy nie spełnił pokładanych w nim nadziei, można przyjąć nawet, że zniechęcił państwa europejskie do idei integracji walutowej. Autor opisuje także, ożywienie procesu integracji walutowej związanego z Planem Delorsa, który naświetlił drogę wiodącą do jednej waluty wszystkich państw Wspólnoty. Kolejnym wydarzeniem z tym związanym było podpisanie Traktatu z Maastricht, który określił poszczególne etapy wiodące do wspólnej waluty. W pracy przedstawiony jest także proces wprowadzanie euro do obiegu w formie bezgotówkowej jak i gotówkowej, a także korzyści związane z powstaniem jednej waluty obejmującej swoim zasięgiem większość państw Unii.
Powyższa praca opisuje powstanie euro, w ujęciu chronologiczno - problemowym. Praca swoim zasięgiem obejmuje ostanie półwiecze historii gospodarczo-walutowej Europy Zachodniej. Rozpoczynamy od omówienia sytuacji geopolitycznej europy, po zakończeniu drugiej wojny światowej, aby zakończyć prace na roku 2002, czyli na ostatecznym wprowadzeniu nowej waluty i wycofaniu walut narodowych poszczególnych państw Wspólnoty.
Praca ma charakter opisowy. W badaniach zastosowano następujące metody badawcze: analizy komparatywnej literatury źródłowej i monograficznej. Dla lepszej prezentacji wywodów posłużono się pewną liczbą tablic statystycznych.
W rozdziale pierwszym autor nakreśla skutki drugiej wojny światowej w wymiarze politycznym, demograficznym oraz gospodarczym. Omówiono także pierwsze próby integracji. Starano się także z zdefiniować pojęcie ECU, przedstawić przyczyny szerszego nie przyjęcia tej waluty przez państwa Wspólnoty. Przybliżamy też czytelnikowi pojęcie Euro.
W rozdziale drugim opisano powstanie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, ze wszystkimi jej konsekwencjami. Scharakteryzowano pierwsze próby integracji walutowej związanej z planem Wernera i utworzeniem Europejskiego Systemu Walutowego. Wskazano na przełomowe znaczenie planu Delorsa dla przyszłej pełnej integracji walutowej państw Europy Zachodniej.
W rozdziale trzecim, najobszerniejszym, przedstawiono etapy dochodzenia do unii walutowej. Uwidoczniono potrzebę stworzenia wspólnego rynku, jako niezbędnego warunku funkcjonowania jednej waluty w ramach Wspólnoty, a także znaczenie Traktatu z Maastricht, który określał harmonogram wprowadzania jednej waluty, oraz warunki uczestnictwa w tym przedsięwzięciu. Scharakteryzowano wszystkie najważniejsze instytucje odpowiedzialne za przygotowanie do wprowadzenia nowej waluty, jaki te, które były odpowiedzialne za jej emisje i wprowadzanie na rynek europejski. Ostatnim elementem rozdziału jest przedstawienie czytelnikowi, ostatniego etapu wprowadzania euro, czyli pełne zastąpienie poszczególnych walut narodowych państw Unii Europejskiej, przez nową walutę.
Rozdział czwarty przedstawia gospodarkę państw strefy euro na tle największych potęg gospodarczych świata czyli Stanów Zjednoczonych i Japonii. Przedstawiono także korzyści wynikające z powstania unii walutowej.
Uzupełnieniem niemniejszej pracy stanowi aneks, który prezentuje wygląd banknotów i monet euro.
Pracę zamyka bibliografia wykorzystana w pracy, która umożliwi zainteresowanym osobom samodzielne zgłębianie złożonej problematyki integracji walutowej państw Unii Europejskiej.
Autor korzystał wyłącznie z opracowań wdanych w języku polskim. Obejmują one problematykę integracji gospodarczo - walutowej, a także historie integracji państw Zachodniej Europy. Wykorzystano także publikacje Narodowego Banku Polskiego między innymi miesięcznik „Bank i kredyt”, a także publikacje elektroniczne pochodzące ze strony internetowej NBP. Źródła, czyli treść traktatów europejskich takich jak Traktaty Rzymskie, Traktat z Maastricht itd. pochodzą z strony internetowej Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej.
Autor zdaje sobie sprawę, że powyższa praca, nie rozwiązuje wszystkich problemów związanych z powstaniem nowej waluty europejskiej. Złożoność procesu integracji walutowej wymaga dalszych, bardziej wnikliwych badań.
Autor składa serdeczne podziękowania prof. dr hab. Albinowi Bilińskiemu za uwagi i propozycje, które znacznie wzbogaciły powyższą rozprawę.
komentarze
Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.